Pojawienie się dziecka zmienia nie tylko nasze codzienne życie, nie tylko funkcjonowanie dwojga ludzi jako pary. Ostatnie lata przyniosły wiele ciekawych badań naukowych mówiących o tym, że macierzyństwo zmienia... mózg kobiety. Dotychczasowy stereotyp „nierozgarniętej” mamuśki upapranej w kaszkach i pieluchach odszedł tym samym do lamusa.

Katherine Ellisson* powołuje się na słowa Michaela Merzenich'a, badacza rozwoju mózgu z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Francisco, który twierdzi, że „Z neurologicznego punktu widzenia urodzenie dziecka oznacza rewolucję […] nagle kobieta musi radzić sobie z wieloma wyzwaniami fizycznymi i umysłowymi, rozwiązywać sto problemów naraz […] to epoka uczenia się i zmian zachodzących w mózgu, ponieważ wszystko dookoła zmienia się tak szybko.”

Jak zatem wpływa na nasz umysł urodzenie maleństwa?

1. Większa spostrzegawczość
Już w ostatnich tygodniach ciąży kobieta jest niezwykle wyczulona na sygnały płynące z jej własnego organizmu, ruchy dziecka, symptomy zbliżającego się porodu. Po urodzeniu dziecka, zazwyczaj wszystkie zmysły mamy są wyostrzone – nastawiamy się na odbiór subtelnych sygnałów wysyłanych przez noworodka. Ćwiczymy naszą uważność i szybko się uczymy, ponieważ od tego zależy życie dziecka. Grymas, inne spojrzenie, inny uśmiech, napięcie mięśni – matka w błyskawiczny sposób potrafi rozpoznać emocje swojego dziecka. To w ogromny sposób wpływa także na rozwój inteligencji emocjonalnej u matek.

2. Podwojona skuteczność
Potoczne teorie, że kobiety mają podzielną uwagę, zdaje się doskonale potwierdzać szczególnie w przypadku świeżo upieczonych mam. Szybko uczymy się, co jest ważne, co można zostawić na później, które sprawy trzeba załatwić od razu, a które ignorować. Lista piorytetów jest przejrzysta i opiera się na potrzebach dziecka. Naukowcy Kelly Lambert i Craig Kinsley sugerują, że „wrodzone zdolności umysłowe kobiety osiągają wyższy poziom, kiedy zostaje ona matką.”** W swoich badaniach na szczurach i małpach zauważyli, że samicom po urodzeniu młodych poprawiła się pamięć podstawowa i umiejętności uczenia się, co prawdopodobnie jest efektem zalewających samicę już w ciąży hormonów (estrogen, który zwiększa wydajność umysłową), a także stymulującej obecności młodych po porodzie.

3. Wzmocniona kreatywność
W badaniu psychologa James'a Dillona okazało się, że kontakt z dzieckiem u 47% osób  zwiększa tzw. elastyczność poznawczą, czyli umiejętność myślenia w zupełnie nowy sposób. Jak pisze Daniel Stern w książce The Birth of a Mother (Narodziny matki), kiedy pojawia się dziecko, większość czasu spędzamy na czynnościach spontanicznych, kierując się własną intuicją w rozwiązywaniu nagłych, palących problemów. Niektórym kobietom taki brak reguł gry i błyskawicznie zmieniające się okoliczności, przysparzają wiele trudności. Większość matek zazwyczaj jednak uczy się szybko owego „braku reguł”, spontanicznie przystosowując się do sytuacji. Uspokojenie płaczącego dziecka, czy zabawianie małego marudka wyzwala w kobiecie nowe pokłady twórczości, kiedy to z rzeczy dostępnych w zasięgu wzroku potrafi w mgnieniu oka zrobić super zabawkę.

4. Super motywacja
Przyjście na świat dziecka wiąże się z ogromnym wzrostem odpowiedzialności i za siebie, i za dziecko. Opieka nad dzieckiem wzmacnia poczucie własnej wartości u matki – oto jest niezbędna dla jego przetrwania, jest najważniejszą osobą w jego życiu, co jest oczywiste dla wszystkich. Opieka nad dzieckiem wymaga realizacji wielu zadań – właściwie jest to niekończący się proces. Jeżeli odnosimy w nim więcej sukcesów niż porażek, wzrasta nasze poczucie kompetencji i chętniej podejmujemy nowe wyzwania. Dziecko potrafi być ogromnym motywatorem, kobiety są w stanie rzucić nałogi (np. palenie), skończyć studia, znaleźć lepszą pracę. Chcemy zapewnić swojemu dziecku wszystko to, co najlepsze, chcemy by w przyszłości dumne, że ma właśnie taką mamę.

5. Skok odwagi
Prolaktyna wydzielana w czasie ciąży i podczas karmienia piersią, bywa nazywana „hormonem rodzicielstwa”. Okazuje się, że ten hormon wpływa na zachowanie, sprawiając, że stajemy się bardziej odważne. Naukowcy odkryli, że zwierzęta, którym wstrzykuje się prolaktynę, stają się śmielsze i ryzykują własnym życiem w obronie potomstwa. Całkiem podobnie rzecz się ma w przypadku ludzi. Niejednokrotnie słyszymy o heroicznych czynach dokonywanych przez matek w obronie, bądź dla swoich dzieci.

Wymienione cechy to zaledwie garstka zmian jakie zachodzą w umyśle i życiu kobiety po urodzeniu dziecka. Każda mama przytoczyłaby zapewne mnóstwo własnych obserwacji i doświadczeń. Jak zmieniło was macierzyństwo? Jak wpłynęło na wasze postrzeganie świata, na wasz charakter? (Zapraszamy do dyskusji pod artykułem i na naszym profilu na FB.)

Beata Mąkolska

fot. sxc.hu

* Katherine Ellison „Umysł mamy. Jak macierzyństwo rozwija naszą inteligencję”, Jacek Santorski &Co Agencja Wydawnicza, Warszawa 2008
** tamże

POLECAMY

Dziecko też czuje: nie mów, że nic się nie stało, gdy jednak się STAŁO... (DTC)

Czemu tak powszechne jest zaprzeczanie dziecięcym emocjom? Czemu opiekunowie za wszelką cenę chcą wyciszyć płacz dziecka, próbując odwracać jego uwagę od faktu zranienia lub o zgrozo, dyskredytując łzy stwierdzeniem w stylu „chłopaki nie płaczą”, „nie bądź beksą” itp.? Prawdopodobnie dlatego, że sami byli tak wychowywani i inaczej nie potrafią reagować. To po pierwsze, a po drugie, równie prawdopodobne dlatego, że płacz dziecka, szczególnie w miejscu publicznym, jest niewygodny, ściąga ludzkie spojrzenia, a czasem nawet komentarze.

Polecane książki dla rodziców (DTC)

Każdy troskliwy rodzic pragnie jak najlepiej wychować swoje dziecko. Wellnessday.eu poleca wszystkim, i rodzicom grzecznych dzieci, i rodzicom małych łobuziaków te pozycje książkowe.

Jak się bawić z dzieckiem?

Jak się bawić z dzieckiem? Czy zabawa przynosi korzyści dorosłym? Co począć gdy mamy w domu małego indywidualistę? O zabawach i zabawkach rozmawiamy z właścicielką sklepu internetowego z zabawkami Drewniaczek.eu, Marią Braun.

Jak budować w dziecku poczucie własnej wartości? (DTC)

Co robić, aby budować w dziecku poczucie własnej wartości? Czy możliwe jest wychowanie dziecka pewnego siebie, odważnego, samodzielnego przez rodzica, który ma problem "sam ze sobą"? Jakie zachowania niszczą poczucie własnej wartości dziecka? Odpowiada psycholog społeczny kliniczny, trener zajęciowy Aleksandra Szygendowska.